Köprüler Bayramı Kurtaramadı! Garanti Yine Patladı! ŞOK
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu'nun Kurban Bayramı tatilindeki ulaşım verileri, geçiş garantili projelerdeki tartışmaları alevlendirdi. Özellikle 1915 Çanakkale Köprüsü'nde garanti edilen araç sayısına ulaşılamaması, kamuoyunda büyük yankı uyandırdı. Bayramda köprüler yine sınıfta kaldı!
Çanakkale Köprüsü'nde Garanti Tutmadı!
4-9 Haziran tarihleri arasında otoyollardan toplam 16,3 milyon araç geçtiği belirtildi. Ancak, 1915 Çanakkale Köprüsü'nden bayram süresince geçen araç sayısı sadece 89 bin 537 oldu. Bu da günlük ortalama 14 bin 923 araç anlamına geliyor. Oysa devlet, köprüyü işleten şirkete günlük 45 bin araç geçiş garantisi vermişti. Bu durum, devletin kasasından milyonlarca Euro çıkmasına neden oluyor.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Deniz Yavuzyılmaz, Mart ayında yaptığı açıklamada, köprüden 18 Mart 2024 - 18 Mart 2025 tarihleri arasında sadece 1 milyon 464 bin aracın geçtiğini ve bu rakamın geçiş garantisine göre %91'lik bir sapma içerdiğini belirtmişti. Bu nedenle Hazine'nin köprü işletmecilerine 314 milyon 181 bin Euro ödediği de Yavuzyılmaz tarafından kamuoyu ile paylaşılmıştı.
Vatandaşın Cebinden Çıkan Para: 795 TL
1915 Çanakkale Köprüsü, 28 Mayıs 2034 tarihinde kamuya devredilecek. Sözleşmeye göre, otomobiller için geçiş ücreti 15 Euro + KDV olarak belirlendi. Bu tutar, günümüzde yaklaşık 795 TL'ye denk geliyor. Yüksek geçiş ücretleri, sürücülerin köprüyü kullanmaktan kaçınmasına ve dolayısıyla garanti edilen geçiş sayısına ulaşılamamasına neden oluyor.
Öte yandan, ücretsiz olan Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'nden 1 milyon 479 bin 462, 15 Temmuz Şehitler Köprüsü'nden ise 1 milyon 173 bin 290 araç geçti. Karayolları Genel Müdürlüğü (KGM) sorumluluğundaki diğer otoyollarda ise toplam 10 milyon 839 bin 511 geçiş gerçekleşti. Yap-işlet-devret (YİD) modeliyle yapılan otoyolları ise 5 milyon 450 bin 795 araç kullandı. Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nden geçiş yapan araç sayısı ise 468 bin 592 olarak açıklandı. Şehirler arası otobüs firmaları ise bayram süresince 275 bin 645 sefer düzenleyerek toplam 3 milyon 322 bin 695 yolcu taşıdı.
Geçiş Garantili Projelerin Geleceği Ne Olacak?
Geçiş garantili projeler, Türkiye'nin altyapı gelişimine önemli katkılar sağlasa da, garanti edilen geçiş sayısına ulaşılamaması durumunda devletin kasasından önemli miktarda para çıkmasına neden oluyor. Bu durum, kamuoyunda bu tür projelerin gerekliliği ve finansman modeli hakkında tartışmalara yol açıyor. Uzmanlar, gelecekte yapılacak altyapı projelerinde daha gerçekçi geçiş tahminlerinin yapılmasının ve kamu yararını gözeten sözleşmelerin imzalanmasının önemine dikkat çekiyor. Aksi takdirde, geçiş garantili projeler, ülke ekonomisi üzerinde ciddi bir yük oluşturmaya devam edecek.
