
İsrail'den İran'a Şok "Libya Modeli" Baskısı! Neler Oluyor?
İran ile ABD arasındaki nükleer müzakerelerin başlamasıyla birlikte İsrail, İran'ın nükleer programının sonlandırılması için "Libya modeli" önerisini masaya koydu. Bu hamle, bölgedeki tansiyonu yeniden yükseltti. Peki, bu "Libya modeli" ne anlama geliyor ve İran bu baskıya nasıl yanıt verecek?
Libya Modeli Nedir?
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD Başkanı Donald Trump'a İran'ın nükleer programının "kısa sürede tamamen ortadan kalkması" için "Libya modelini" tavsiye etti. Bu model, Libya'nın 2003 yılında nükleer programından vazgeçme sürecini örnek alıyor. Ancak İran, bu yaklaşımı kesin bir dille reddediyor. İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, Libya modelinin İran'a uygulanabileceğine inananların "rüya gördüğünü" belirtti.
Libya ve İran Arasındaki Farklar
Libya'nın nükleer programının ulaştığı aşama ile İran'ın mevcut durumu arasında önemli farklar bulunuyor. Libya, nükleer silah üretme konusunda henüz başlangıç aşamasındayken, İran'ın nükleer programı çok daha ileri bir seviyede. Bu durum, İsrail'in "Libya modeli" önerisinin İran tarafından kabul görmemesine neden oluyor.
İsrail'in bu modeli neden istediğine ve Libya ile İran arasındaki farklara dair bazı önemli noktalar:
- Libya'nın Nükleer Programı: Muammer Kaddafi'nin 1970'lerde başlattığı nükleer program, Sovyetler Birliği'nin desteğiyle hayata geçirildi. Ancak program, hiçbir zaman nükleer silah üretme aşamasına ulaşamadı.
- İran'ın Nükleer Programı: İran'ın nükleer programı, çok daha kapsamlı ve gelişmiş durumda. Ülke, uranyum zenginleştirme teknolojisine sahip ve nükleer enerji üretimi konusunda önemli adımlar atmış durumda.
- Uluslararası Baskı: Libya, 2003 yılında ABD öncülüğünde yapılan bir istihbarat operasyonuyla nükleer programının açığa çıkmasının ardından uluslararası baskıya maruz kaldı ve programını sonlandırmak zorunda kaldı.
- İsrail'in Amacı: İsrail, "Libya modeli" ile İran'ın nükleer programını tamamen ortadan kaldırmayı ve ülkeyi nükleer bir tehdit olmaktan çıkarmayı hedefliyor.
İran'ın Tepkisi Ne Olacak?
İran'ın "Libya modeli"ne kesin bir dille karşı çıkması, bölgedeki gerilimi daha da artırıyor. İran, nükleer programının barışçıl amaçlarla olduğunu savunuyor ve nükleer silahlara sahip olma gibi bir niyetinin olmadığını belirtiyor. Ancak İsrail, İran'ın bu açıklamalarına şüpheyle yaklaşıyor ve ülkenin nükleer programının tamamen sonlandırılması için baskı yapmaya devam ediyor.
İsrail'in İran'a yönelik "Libya modeli" baskısı, bölgedeki siyasi ve askeri dengeleri derinden etkileyebilir. İran'ın bu baskıya nasıl bir yanıt vereceği, önümüzdeki günlerde Orta Doğu'nun geleceği açısından belirleyici olacak. Uluslararası toplumun bu konuda nasıl bir tutum sergileyeceği ise merak konusu. İran'ın nükleer programı, bölgedeki istikrarı tehdit eden en önemli sorunlardan biri olmaya devam ediyor.